Beztlenowce u świń

Beztlenowce u świń to problem z którym zmagają się hodowcy trzody chlewnej. Choroby wywołane przez bakterie beztlenowe powodują duże straty w produkcji. W tym artykule chcielibyśmy omówić ten temat i odpowiedzieć na pytanie, dlaczego beztlenowce u świń są tak groźne i jak zapobiegać chorobom, które wywołują?

Beztlenowce u świń

Coraz częściej słyszy się diagnozę, że upadki lub choroby świń wywołały beztlenowce. Zapalenie jelit, które powoduje biegunki, upadki prosiąt ssących i warchlaków oraz nagła śmierć tuczników i loch, mogą być spowodowane przez bakterie beztlenowe Clostridium. Bakterie te powszechnie występują w środowisku: w wodzie, ściekach, glebie oraz jako naturalny składnik flory jelitowej ludzi i zwierząt.

Choroby wywoływane przez beztlenowce

Drobnoustroje z rodzaju Clostridium wywołują groźne choroby świń. Szkodliwe są nie same bakterie, ale toksyny przez nie wytwarzane.  

Choroby powodowane przez Clostridium zależą od rodzaju bakterii, która je wywołuje.

Clostridium perfringens

Typ C – Wywołuje martwicze zapalenia jelit prosiąt noworodków. Choroba stwierdzana jest u ok. 3 dniowych prosiąt, które zakażają się od loch. Może wystąpić u prosiąt już 12 godzin po urodzeniu i obejmować wszystkie prosięta w miocie. Śmiertelność noworodków może dochodzić do 50%. Objawy ostrej postaci choroby to biegunka, często krwawa, osłabienie i niereagowanie na bodźce. Śmierć następuje, gdy prosięta mają 12- 36 godzin. Prosięta często są przygniatane przez lochę. Choroba może występować również w postaci podostrej. Wówczas śmierć prosiąt następuje w wieku 5- 7 dni.   

Typ A –  Zapalenie jelit prosiąt ssących. Choroba wywołana przez toksyny Clostridium perfringens typu A występuje w Polsce najczęściej. Objawy pojawiają się 48- 72 godzin po porodzie. Pierwszym symptomem choroby są wymioty, a kilka godzin później pojawia się biegunka. Kał jest żółty i lekko kleisty. Objawy choroby mogą utrzymywać się przez 21- 23 dni. W tym czasie u dużego odsetka prosiąt dochodzi do wyniszczenia organizmu. Śmiertelność wynosi od 5- 20%. Objawy choroby obserwuje się również u warchlaków, tj. biegunki ze znaczną ilością śluzu w kale.    

Clostridium difficile

Zapalenie jelit prosiąt ssących i warchlaków. Biegunka związana z długotrwałym podawaniem antybiotyków, które zaburzają florę jelitową. Bakterie jelitowe, które pierwotnie nie są chorobotwórcze, zaczynają się intensywnie namnażać, a wytwarzana toksyna powoduje biegunki. Występuje u prosiąt 1- 7 dniowych oraz starszych, w tym warchlaków. Może spowodować do 15% upadków. Niekiedy biegunka nie ujawnia się, ale proces chorobowy trwa, powodując zmniejszenie przyrostów.

Clostridium novyi

Nagła śmierć tuczników i loch. Do padnięć tuczników oraz loch dochodzi bez zauważalnych wstępnych objawów chorobowych. Brzuchy padłych świń są widocznie wzdęte. Śmierć wywołuje toksyna alfa produkowana przez bakterie Clostridium novyi. Upadki najczęściej występują w chłodnych miesiącach, tj w okresie jesieni, zimy i wiosny, bo rozwojowi choroby sprzyjają duże wahania temperatur.  Śmierć zwierząt zazwyczaj następuje w nocy. Lochy często padają 2-  5 dni po porodzie. Rozwój choroby jest związany z gromadzeniem przetrwalników w wątrobie. W sprzyjających warunkach następuje szybki rozwój bakterii i wytwarzanie śmiertelnych toksyn. Powodem może być stres oraz zaburzenia poporodowe, np. zapalenia gruczołu mlekowego u loch.

Jak zapobiegać chorobom wywołanym przez beztlenowce

Profilaktyka jest najlepszą metodą na ograniczanie występowania beztlenowców u świń. Oto najważniejsze zasady, które należy stosować:

1. Ograniczenie podawania antybiotyków zaburzających mikroflorę jelitową. Stosowanie antybiotyków musi być rozsądnie ograniczane, aby zapobiegać rozwojowi Clostridium difficile, które powoduje biegunki.

2. Dbałość o warunki środowiskowe i dobrostan zwierząt. Zakażeniom sprzyja zbyt duże zagęszczenie świń i niewydolna wentylacja. Tuczniki powinny mieć zagwarantowany swobodny dostęp do karmy. Należy dbać o właściwą temperaturę w kojcach porodowych oraz czystość. Wykonywanie dezynfekcji bezpośrednio po porodzie (dezynfekcja sucha pomieszczeń). Utrzymywanie w czystości podłoża na którym przebywają prosięta. Ważnym elementem profilaktyki ogólnej jest unikanie utrzymywania loch karmiących na ściółce ze słomy.

3. Ważne jest, aby natychmiast usuwać padłe świnie w celu ograniczenia zanieczyszczenia środowiska przetrwalnikami Clostridium.

4. W przypadku utrzymywania tuczników na głębokiej ściółce, zaleca się usuwanie obornika przynajmniej raz w miesiącu.

5. Zapobieganie podawania lochom pasz zanieczyszczonych mykotoksynami. Korzystne jest stosowanie zakwaszaczy oraz preparatów eliminujących mykotoksyny w paszach.

6. Dbałość o system do zadawania wody w chlewni. Beztlenowce mogą silnie zasiedlać takie instalacje. Dlatego ważne jest, aby czyścić system dostarczania wody. Latem instalacja powinna być przepłukiwana raz na dwa tygodnie, a zimą raz na tydzień.

7. Właściwy poziom włókna w paszy – przyspiesza to pasaż treści jelit, co ogranicza rozwój szkodliwych drobnoustrojów. Nie dopuszczać do zaparć u loch – zaparcia okołoporodowe pogłębiają problem zakażeń Clostridium perfringens typu A. To właśnie wtedy lochy stają się rezerwuarem toksynotwórczych bakterii dla prosiąt.

8. W profilaktyce ogólnej zakażeń beztlenowcami należy dbać o przewód pokarmowy zwierząt. Doskonałe efekty przynosi stosowanie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCFA), które wykazują działanie antybakteryjne. Dzięki temu są doskonałą alternatywą dla antybiotyków paszowych oraz zastępują tlenek cynku w paszy.

Oferta antybakteryjnych dodatków paszowych 

Korzyści stosowania AdiVITAL Plus®

AdiVITAL Plus® zawiera czyste, destylowane średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe pochodzące z hydrolizy oleju kokosowego i palmowego oraz ich glicerydy. Kompozycja średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCFA): kaprylowego (C8:0), kaprynowego (C10:0), laurynowego (C12:0).

Preparat ma bardzo dobre właściwości fizyczne, tj. jest przesypowy, nie zbryla się i ma neutralny zapach.

Zaleca się łączyć stosowanie preparatu AdiVITAL Plus® z zakwaszaczami do pasz.

Stosowanie AdiVITAL Plus® w paszach dla loch i prosiąt to większe bezpieczeństwo i najtańsza profilaktyka!

Poznaj więcej szczegółów na temat dodatku do pasz AdiVITAL Plus®

Zobacz również naszą pełną ofertę produktów dla trzody chlewnej.